Cây ô đầu chứa nhiều chất độc có thể gây tử vong. nhưng sau khi được tinh chế sẽ trở thành các vị thuốc quý.
Cây ô đầu là một loại cây cực độc. Cả người và động vật đều có thể bị ngộ độc nặng khi vô tình ăn phải loài cây này. Ngoài tính độc dược, chỉ những thầy thuốc có kinh nghiệm mới sử dụng sản phẩm từ cây ô đầu và chỉ sử dụng sau khi đã được bào chế.
Trong y học Trung Quốc, người ta thường dùng bộ phận rễ cây để bào chế thuốc. Cây ô đầu có tính nhiệt rất cao nên thường được dùng để chữa các bệnh phong hàn và trị chứng khó tiêu. Cây ô đầu có tính chất tương tự như các loại thuốc chống kích thích. Ngoài ra, cây ô đầu còn có mặt trong một số vị thuốc như: Ô nhuê, trắc tử, thiên hùng.
Rễ củ tươi thường gọi là ô đầu và rễ củ đã chế biến sẽ gọi là phụ tử.
Hiện nay, vẫn chưa có đủ nghiên cứu về tác dụng của loại thuốc này. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc. Tuy nhiên, đã có vài nghiên cứu cho thấy cây ô đầu có những tính chất sau đây:
Cây ô đầu có nhiều loại alkaloid – các chuỗi amin có nguồn gốc tự nhiên do động vật tạo ra. Các chuỗi alkaloid này có chức năng chống kích thích bằng cách ngăn chặn các xung thần kinh truyền cảm giác, vì vậy làm giảm cơn đau hiệu quả. Nó còn gây ảnh hưởng đến hệ tim mạch và hệ thần kinh trung tâm. Tuy nhiên, để đạt được công dụng này, người ta cần chết biến cây ô đầu kỹ càng trước khi sử dụng.
Mặc dù có các ý kiến cho rằng cây ô đầu có thể tăng cường hệ miễn dịch, hiện nay vẫn chưa tìm ra cơ chế hoạt động cũng như bộ phận cơ thể nào chịu ảnh hưởng từ thuốc.
Theo một số nghiên cứu y học hiện đại, cây ô đầu có một số tác dụng như:
Giảm đau: alkaloid trong ô đầu có tác dụng làm giảm đau khi thí nghiệm trên chuột bạch.
Tác dụng với hệ thần kinh: Aconitin còn có tác dụng ức chế trung khu hô hấp, tăng cường tiết nước bọt hạ thân nhiệt ở động vật bình thường hoặc thậm chí gây sốt
Chống viêm: Alcaloid chiết xuất từ cây ô đầu có khả năng ức chế hiện tượng tăng thẩm thấu của thành mạch do tiêm xoang bụng acid acetic gây nên, đồng thời ức chế tình trạng phù bàn chân chuột bạch khi tiêm carageenin phòng ngừa viêm. Nước sắc phụ tử (cây ô đầu) có tác dụng chống viêm khớp cổ chân chuột.
Theo đông y, cây ô đầu có tác dụng:
Cần hết sức cẩn thận khi sử dụng cây ô đầu. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc kỹ lưỡng trước khi quyết định dùng vị thuốc này. Liều lượng tối đa thông thường là 25 mg/lần, 3 lần/ngày.
Cây ô đầu dùng tươi là loại cực độc và nó chỉ an toàn sau khi được điều chế. Ngâm và đun sôi cây thuốc nhiều lần có thể làm giảm độc tố vì các alkaloid mang chất độc tan ra khỏi cây trong quá trình chế biến. Dù sau khi được chế biến, bạn vẫn có thể có nguy cơ nhiễm độc khi dùng một số lượng nhiều cây ô đầu hoặc sử dụng thuốc chế biến không kỹ.
Liều dùng của cây ô đầu có thể khác nhau đối với những bệnh nhân khác nhau. Liều lượng dựa trên tuổi của bạn, tình trạng sức khỏe và một số vấn đề cần quan tâm khác. Cây ô đầu có thể không an toàn. Hãy thảo luận với thầy thuốc và bác sĩ của bạn để tìm ra liều dùng thích hợp.
Cây thuốc, vị thuốc này có thể được bán dưới dạng rễ phơi khô. Một số dạng khác chỉ được bán cho thầy thuốc hoặc bác sĩ.
Cây ô đầu có chứa một chất độc mạnh, có khả năng ảnh hưởng nhanh và gây ra các tác dụng như:
Một số trường hợp có thể gây ra nguy hiểm chết người như:
Không phải ai cũng biểu hiện các tác dụng phụ như trên. Có thể có các tác dụng phụ khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các tác dụng phụ, hãy tham khảo ý kiến thầy thuốc hay bác sĩ của bạn.